UTV Tehlikeli Mi? Bir Genç Gözünden
UTV Nedir? (Kısaca Tanıyalım)
Her şeyden önce, UTV nedir, ne değildir, onu bir açıklığa kavuşturayım. UTV, yani “Utility Task Vehicle,” Türkçeye kabaca “Çalışma Aracı” ya da “Arazi Aracı” olarak çevrilebilir. Yani, tarlada çalışırken, dağda taşta gezinirken veya bazen sadece “hadi biraz adrenalini hissedelim” diye kullanılan, her türlü zorlu koşula uygun, küçük, dört tekerlekli bir araçtır. Bu araçların, aslında oldukça dayanıklı olduğunu söylemek mümkün. Ama gelin görün ki, her dayanıklılık her zaman “tehlikesiz” olma anlamına gelmiyor.
Tabii, bu yazıyı yazarken bile, İzmir’in sıcak yaz akşamlarından birinde, UTV’yi kullanmaya karar veren arkadaşım Arda aklıma geldi. Arda, her zaman “Yahu, ben bu aracı çok seviyorum, yakında seni de sürmeye davet edeceğim” diyordu. Bunu söylediğinde, bir yandan “Evet, harika olacak” derken, diğer yandan içimde bir ses “Buna ne gerek vardı? UTV tehlikeli mi?” diyordu.
UTV Tehlikeli Mi? Gündelik Hayattan Bir Örnek
Geçen hafta Arda ile İzmir’in eteklerindeki bir orman yolunda yürüyüş yapmaya karar verdik. Ormanda yol almak güzel bir fikir gibi göründü, ta ki Arda’nın UTV’sinin motoru kükreyip, tozu dumana kattı. Tekerleklerin yerdeki taşları havalandırırken ben, “Bunu sürmek istemem” diye düşündüm ama tabii, adrenalin sevdam yüzünden kabul ettim. Arda’nın “Hadi, şimdi biraz hız yapalım!” dediğinde, birden aklıma gelen tek şey “İçimdeki mühendis diyor ki, hız = tehlike” oldu.
Arda ile birkaç saniyelik şiddetli sessizlikten sonra, hızlandıkça benim iç sesim yükseldi:
“Şu an hız yapıyoruz ve ben bu araçla kayarak gitmek istiyorum diye düşünüyorum.”
İçimdeki mühendis: “Dur, bu güvenli mi? Çıkma hızla!”
Evet, hız yaparken, bu UTV’nin güvenliği hakkında hiç düşünmemiştim, ama işin içine girince fark ettim ki; ne kadar hızlı gitmek istesem de, aslında “sağlam” ve “dayanıklı” olmasının bile tehlikeye neden olabileceğini bilmek gerekiyor. Sonuçta, her şeyin bir sınırı var.
UTV Tehlikesi Nereden Geliyor?
Biraz bilimsel bir bakış açısı takılacak olursak, UTV’lerin tehlikesi sadece hızdan gelmiyor. Araçların tasarımı, özellikle arazideki zor koşullara uyum sağlamak için yapılmışken, bazı durumlarda hız artarsa, denge kayıpları meydana gelebilir. Özellikle sert virajlar, ani frenler ya da herhangi bir engelle karşılaşmak, aracı devirmeye bile yol açabilir. Bu, aslında UTV’nin küçük ama güçlü yapısının bir tür ikilemidir.
O yüzden bir ara hızla gittiğimizde, virajı alırken hafifçe yana yatınca, fark ettim ki: UTV’lerin dikey hızlanma ve dönüşlerde kontrol kaybı yaşama potansiyeli oldukça yüksek. Arda’nın “Daha da hızlanalım!” demesiyle içimdeki insan da devreye girdi:
İçimdeki insan: “Arda, bunları kimse anlamaz ama ben biraz korkmaya başladım.”
İçimdeki mühendis: “Zihinsel olarak hız ve denge üzerine çok kafa yormalıyız.”
Evet, iç sesim bana daha fazla düşünmeye başladım ve şöyle düşündüm: “Bundan sonrası gerçekten UTV tehlikeli mi sorusunun cevabına bir adım daha yaklaşmak olacak.”
UTV Tehlikeli Mi? Düşünürken Kendimle Dalga Geçiyorum
Tabii, bir yandan da şunu düşündüm; aslında bu kadar korkmamın nedeni de benim biraz fazla “düşünerek yaşayan” biri olmam. Hani normalde bile iş yerinde her şeyi analiz ederim. O kadar ki, bazen bir “çalışma takvimi” bile bana öğüt vermeye başlar. UTV’de hız yaparken de, “Burada hiç yapılmayan analizler var” diye içimden geçirdiğimde, Arda bir anda gözlerimden ne kadar korktuğumu fark etti ve “Sakin ol, uçmayacağız” dedi.
İç sesim hemen yanıtladı: “Ama uçmuyor muyuz? UTV’nin hızla zıplaması, her an düşme riskini artırıyor.”
Sonuçta, hızla gitmek ve bu kadar “dayanıklı” bir aracı kullanmak, birkaç kere kaza yaşamış olan birinin gözünden bakıldığında, gerçekten de bir tehdit oluşturabiliyor. Bu nedenle, UTV’nin tehlikeli olup olmadığı, tamamen kullanım amacına ve sürücüsüne bağlıdır.
UTV ile Hayat ve Tehlike: Sonuç
Sonuç olarak, UTV tehlikeli mi sorusunun cevabını bulmak için biraz hayatı sorgulamak gerekiyor. Arda gibi adrenalin severler için, her şey eğlence. Ama ben, hem eğlenip hem de tehlikelerden kaçmak isteyen biri olarak, hızın gerçekten de sınırlarının olması gerektiğini düşünüyorum. Kısacası, UTV’nin ne kadar tehlikeli olduğu, sürücünün nasıl bir risk almak istediğine bağlı.
Ama bana sorarsanız, güvenliğe biraz daha dikkat etmenin, o biraz daha yavaş gitmenin de hiç fena olmadığını düşünüyorum. Arda’ya son bir önerim oldu: “Yavaşla, daha fazla hız yapmaya gerek yok!”